SU YALITIMI

Yapılara zarar veren en önemli etkenlerden birisi de sudur. Binalarımıza nüfuz eden su, yapımızın taşıyıcı kısımlarında betonun bozulmasına, çatlamasına ve betonarme içindeki donatının paslanarak taşıma kapasitelerinin düşmesine yol açar. Yapılarımız; yağmur, kar, toprağın nemi, binanın inşa edildiği zemindeki yer altı suyu gibi dış kaynaklı suya ve banyo, lavabo vb. ıslak hacimlerde iç kaynaklı suya maruz kalır.

Yapıların sudan ve zararlı etkilerinden korunması için suyun yapıların dışında tutulması ve havuzlar, içme suyu depoları, göletler vb. yapılarda ise suyun yapı içerisinde tutulması için yapılan işlemlere "su yalıtımı" denir.

Yapıların, uzun ömürlü, konforlu ve saglıklı olması; ancak dogru sekilde tasarlanarak insa edilmesi ve yapıya zarar veren dıs etkilere karsı korunması ile mümkündür. Yapılara etki eden en önemli faktörlerden biri de sudur. Yapılar;

- Yagmur, kar gibi yagıslar,
- Topragın nemi ve toprak tarafından emilen yagıs veya kullanma suları,
- Banyo, tuvalet gibi ıslak hacimlerde su kullanımı,
- Yapının, üzerine insa edildigi zemindeki basınçlı veya basınçsız yeraltı suları nedeniyle suya maruz kalırlar.

Yapı ömrü ve dayanıklılıgı açısından en büyük tehdit “su”dur. Yapıya sızan su; yapıların tasıyıcı kısımlarındaki donatıları korozyona ugratarak, kesitlerinin azalmasına ve yük tasıma kapasitesinin ciddi miktarlarda düsmesine neden olur. Ayrıca yapı bileseni içerisinde su, soguk mevsimlerde donarak, sıcak mevsimlerde ise buharlasarak beton bütünlügünün bozulmasına ve çatlakların olusmasına yol açar. Bunun dısında zemin rutubeti veya zemin suyu içerisinde bulunan sülfatlar, temel betonuyla kimyasal reaksiyonlara girerek beton kompozisyonunun bozulmasına neden olur. Bu da yapı ömrünü ve dayanımını olumsuz yönde etkiler. Su ayrıca, binalarda insan saglıgı açısından zararlı küf, mantar vb. organik maddelerin olusumuna da yol açar.

Zemin üstündeki yapı elemanlarını; yagıs sularının ve asidik atmosfer gazlarının zararlarından; zemin altındaki yapı elemanlarını ise zemin suyu ve rutubetinin zararlı etkilerinden korumak için su yalıtımı yapılır. Etkin bir su yalıtımı için, yalıtım uygulamasının, binanın temelinden çatısına kadar tüm yapı elemanlarını kapsaması gerekir. Zemine oturan dösemeler, balkonlar, dıs duvarlar, çatılar ve temel duvarları yalıtıma konu olur.

Nem ve nemin yol açtıgı küf mekânlarda kötü kokuların olusmasına yol açar. Bu durum ortamda bulunan insanları rahatsız edecektir. Su yalıtımı sayesinde nemin önlenmesi, insan konforu açısından olumsuzluk yaratan bu kötü kokuların yayılma olasılıgını da ortadan kaldırır.

Su yalıtımı, suyun odalarımıza damlamasını engelleyerek konforlu yapıların elde edilmesini saglarken, bakteri, küf vb. organizmaların olusmasını önler.

Su yalıtımı, yapılarımıza suyun girebilecegi; temellere, toprak ile temas eden duvarlara, suyun yapı dısında birikebilecegi veya suyun basabilecegi seviyenin altındaki dıs duvarlara, balkonlara, teras ve egimli çatılara ve ıslak hacimlere yapılır. Bir yapının uzun ömürlü olabilmesi için baslangıç asamasında su yalıtımı kurallarına göre tasarlanması gerekir. Su yalıtımı yapılmadan insa edilmis binalarda, çatı ve ıslak hacimlerin su yalıtımı sonradan rahatlıkla yapılabilirken, toprak altındaki duvarların yalıtılması için binanın etrafının kazılması gereklidir.Binanın üzerine oturdugu temellerin su yalıtımının yapılabilmesi için ise yapımızın havaya kaldırılması gerekir ki, bu da henüz mümkün degildir. Bu gibi durumlarda sadece konforumuzu bozan küf ve mantar olusumu engellenebilir. Suyun yapı ömrünü etkileyen zararlarından, yapı insa edildikten sonra tam anlamıyla korunmak mümkün degildir. Temel seviyesindeki suyun drenaj (tahliye) önlemleri ile yapımızdan uzaklastırılması çogu kez yapılabilecek tek uygulamadır. Su yalıtımının bir diger uygulama alanı da, suyun içerisinde kalmasını istedigimiz;havuz, su depoları, suni göletler vb. yapılardır.

Yapılarda su yalıtımı, suyun hangi siddette, hangi halde ve nereden gelirse gelsin yapı kabugundan içeri girerek yapı elemanlarına dolayısıyla da yapıya zarar vermesini önlemek için yapılır. Temel olarak su yalıtımı yapısal ve yüzeysel su yalıtımı olarak ikiye ayrılır.

Temel olarak su geçirimsizlik saglayan malzemelere su yalıtım malzemeleri denir. Su yalıtımında kullanılan malzemeler, kullanım alanlarına ve özelliklerine göre üç ayrı baslık altında toplanırlar.

I. Su Yalıtım Örtüleri
-Bitümlü örtüler: Okside Bitümlü Örtüler, Polimer Bitümlü Örtüler (APP/SBS katkılı)
-Sentetik örtüler: PVC, EPDM, TPO, ECB/ECO, vb.

II. Sürme Esaslı Malzemeler
-Çimento esaslı malzemeler
-Akrilik esaslı malzemeler
-Bitüm esaslı malzemeler
-Poliüretan esaslı malzemeler

III. Yapısal Su Yalıtım Malzemeleri
-Yapı kimyasalları
-Derz malzemeleri

Su yalıtım malzemeleri; kullanım amacı ve uygulanacak bölgeye göre; ortamdaki su basıncına, zeminin yapısına, yapıdan beklenen hareketlere, ürünün üzerine gelecek olası yüklere, iklim kosullarına ve yapıdaki detaylara göre seçilmelidir.